LCOE, en basit tanımıyla, bir enerji santralinin tüm ekonomik ömrü boyunca (genellikle 25-30 yıl) katlandığı tüm maliyetlerin, aynı dönemde ürettiği tüm enerjiye bölünmesiyle elde edilen birim maliyettir (TL/kWh veya USD/kWh).

Neden bu kadar önemlidir? Çünkü LCOE hesabı şunları içerir:

• İlk Kurulum Maliyeti (Paneller, İnvertörler, Mühendislik)

• İşletme ve Bakım Giderleri (O&M)

• Finansman Giderleri (Eğer kredi kullanıldıysa)

• Panellerin Yıllık Performans Kaybı (Degradasyon)

• İnvertör gibi ekipmanların ekonomik ömrü içindeki değişim maliyetleri.

Sadece ilk kurulum maliyetine odaklanan bir fizibilite, 10. yılda değişmesi gereken invertör maliyetini veya kalitesiz panellerin %1 yerine %2 performans kaybetmesinin yaratacağı üretim kaybını görmezden gelir. LCOE, tüm bu riskleri tek bir rakamda toplar.

LCOE Hesabındaki 4 Kritik Değişken (Mühendisliğin Başladığı Yer)

Doğru bir LCOE analizi, bir excel tablosundan fazlasıdır; derin bir mühendislik ve pazar bilgisi gerektirir. Biz Aybem Enerji olarak, bu analizi yaparken dört ana bileşene odaklanırız:

1. CAPEX (İlk Yatırım Maliyeti)

Bu, sadece "panel fiyatı" değildir. Projenin EPC (Mühendislik, Tedarik, İnşaat) maliyetidir. Buradaki mühendislik seçimleri, LCOE'yi doğrudan etkiler. Örneğin, daha pahalı ama verimliliği yüksek bir panel, uzun vadede birim maliyeti (LCOE) düşürebilir.

2. OPEX (İşletme ve Bakım Maliyetleri)

Yatırımcının en sık göz ardı ettiği maliyettir. Yıllık panel temizliği, ot biçme, güvenlik, sigorta, uzaktan izleme ve en önemlisi invertör değişim maliyetleri OPEX'in içindedir. Düşük OPEX taahhüdü, santralin verimsiz çalışmasına ve LCOE'nin artmasına neden olur.

3. Enerji Üretimi (Performans ve Degradasyon)

LCOE'nin en kritik ve en çok hata yapılan değişkenidir. Üretim tahmini yapılırken sadece panelin etiket gücüne bakılmaz:

• PVSYST Simülasyonu: Tesisin kurulacağı yerin gerçek ışınım ve sıcaklık verileriyle profesyonel simülasyon yapılmalıdır.

• Degradasyon (Performans Kaybı): Kaliteli paneller yılda %0.4-0.5 performans kaybederken, kalitesiz paneller %1-2 kaybedebilir. 25 yılda bu fark, devasa bir üretim kaybıdır.

• Kirlenme ve Diğer Kayıplar: Bölgesel kirlenme, kablolama kayıpları ve gölgelenme gibi faktörler titizlikle hesaplanmalıdır.

4. Finansal Metrikler (İskonto Oranı)

Paranın zaman değerini (enflasyon, fırsat maliyeti) hesaba katan iskonto oranı belirlenmelidir.

"Yanlış Hesabın Maliyeti": Ucuz Proje Neden Pahalıya Mal Olur?

GES piyasasında LCOE yerine "anahtar teslim fiyata" odaklandığınızda karşılaşacağınız 3 pahalı hata:

1. Hata 1: Ucuz Panel Seçimi: Başlangıç maliyetini %10 düşürmek için daha yüksek degradasyon oranına sahip paneller kullanmak. Bu paneller 10. yılda beklenenden %10 daha az üretebilir ve LCOE'nizi (birim maliyetinizi) felakete uğratır.

2. Hata 2: OPEX'i Görmezden Gelmek: Fizibilitede invertör değişim maliyetini veya düzenli bakım bütçesini "unutmak". 10. yılda karşınıza çıkacak yüklü bir masraf, tüm kârlılık hesabınızı alt üst eder.

3. Hata 3: İyimser Üretim Tahmini: PVSYST analizini profesyonel yapmayıp, kâğıt üzerinde yüksek üretim vaat etmek. Sonuç? Santral hedeflenen üretimi asla yakalayamaz ve yatırımınızın geri dönüşü (ROI) planlanandan yıllar sonrasına sarkar.

Sonuç: LCOE, Yatırımınızın Sağlık Karnesidir

Aybem Enerji olarak biz, projelere sadece "anahtar teslim taahhüt" olarak bakmıyoruz. Biz, LCOE analiziyle yatırımınızın geri dönüşünü ve kârlılığını maksimize eden mühendislik çözümleri sunuyoruz.

GES yatırımınızın gerçek maliyetini ve potansiyel kârlılığını uluslararası standartlarda analiz etmek, risklerinizi görmek ve projenizin 25 yıl boyunca size güvenle hizmet etmesini sağlamak için bizimle iletişime geçin.

Yusuf TEKATLI Kurucu, Elektrik-Elektronik Mühendisi, Aybem Enerji